Lieve GroenVandaag

,
Na een zeer fijne Kerst en een fijn begin van 2022 wens ik u ook een gezond en mooi nieuw jaar. Natuurlijk ben ik al lang met mijn hoofd bij de planten die ik dit jaar wil planten in mijn tuin. Ik wou al naar u schrijven om te vragen naar wat er in de mode gaat komen dit seizoen. Toen bedacht ik me dat ik allang weet wat ik wil. Geen modegril, maar gewone mooie grote hoge dikke en topzware gouden en rode zonnebloemen.

Over gouden en rode zonnebloemen
Door Sireen Bisseling

gouden en rode zonnebloemen

Gouden en rode zonnebloemen

Omdat ik vorig jaar wederom gegrepen ben door mijn zonnebloemen denk ik eraan om er dit jaar meer van te kweken. Maar welke precies weet ik niet. Elk jaar is het een samenraapsel van zaden die ik nog heb, net gekocht heb of recent uit het vogelvoer gepikt heb. Ik gooi aan de rand van mijn moestuin al het onkruid welke ik eruit trek en daar plant ik later mijn zonnebloemen in. En ik bemest ze ook als ik wat voor ze heb.
Wat ik zo leuk vind aan de zonnebloemen is dat ik ze vanaf verschillende plekken van onze boerderij kan zien. En omdat ze me altijd blij maken van binnen hecht ik er aan om ze dit jaar weer en meer te planten. Ja, ik bof natuurlijk dat ik er de ruimte voor heb.

rode zonnebloemen

Zonnebloemen

Zonnestralen veder zacht
Groetend…. zijn bloemen geef ze kracht
De zonnebloemen zij ontwaken
De stralen teder aan doen raken
Bij het openen van al deze harten
Het nieuw leven…. op doen starten
Staan daar vorstelijk en rijk
Stralende zonnebloemen langs de dijk

Duizelingwekkende variaties

Aangezien ik ook best wel een krent kan zijn en niet teveel geld aan zaden wil spenderen, kies ik vaak bij de voordelige supermarkt- of bouwmarktketens voor de zakjes zaden waarop alleen een grote gele of rode zonnebloem afgebeeld staat.
Ja, maar ik zie in de realiteit in mijn tuin dat er zonnebloemen zijn die vertakt zijn en op elke vertakking een zonnebloem maken en er zijn er ook die één grote on top maken en een kleintje eronder. En de rode zijn ook zo verschillend. Wie legt me dit uit?
Omdat ik eigenlijk niemand ken die ook wekenlang gaat studeren op het internet omtrent een plant, behalve ik, ga ik weer aan de gang. Nou, ik vond enorm veel informatie over de zonnebloem, zoveel zelfs dat het me duizelt en ik nu nog minder weet welke zonnebloem ik ga kiezen. Ik dacht, kom ik ga dit verhaal aan GroenVandaag opsturen. Wedden dat het de andere lezers ook gaat duizelen ?

rode zonnebloemen

Geneeskrachtige Helianthus annuus

Dat is de gewone éénjarige zonnebloem die gekweekt wordt voor de olie en de zaadjes. Helios betekend zon en anthos betekend bloem. Bijzonderheden van de zonnebloem zijn dat het ook genezende krachten heeft. Last van koorts? Gebruik eens een zonnebloem. Volgens recept gemaakt en een paar maal per dag ingenomen heeft de zonnebloem een geneeskrachtige werking, althans volgens de Russische Volksgeneeskunde. Zo zou blad en bloem helpen tegen longziekten en keelaandoeningen. Als kruid weert de zonnebloem koorts, wordt malaria verdreven, komt het de bloeddruk ten goede en wordt aderverkalking bestreden. Ook voor kwalen van de tegenwoordige welvaartsmaatschappij zou de zonnebloem haar bijdrage hebben bij bijvoorbeeld nervositeit, prikkelbaarheid en gejaagdheid.

Vraag het eerst aan je huisarts want bij sommige mensen kunnen de bladeren, de bloemen of de zaden van de zonnebloem een allergische reactie geven. En ik ga altijd uit van biokweek.

 

De Oosterse geneeskunst kent zijn eigen toepassingen. Chinezen maken sigaren van zonnebloemblad en gebruiken die als moxa, voor warmte op drukpunten in de acupunctuur. Ook staat zonnebloemolie als massageolie bekend en wordt het gebruikt voor slecht helende wonden. Extra vitamine nodig? Eet zonnebloempitten, zij zijn rijk aan vitamine B1, B2 en F, ijzer, fosfor, kali en zwavel. Ik rooster de pitjes zachtjes en strooi ze over de salade. Erg lekker.

Heliotropisme

Weet je wat heliotropisme is ? Dat is het volgen van de zon zoals de zonnebloem dat doet. In de natuur draait de bloemknop van zonnebloemen op zonnige dagen overdag mee met de zon van oost naar west. ‘s Avonds keert de bloemknop weer terug naar het oosten. Naar het schijnt doet de oudere bloem dat minder en blijft die op het oosten gericht wat tot meer stuifmeel leidt en grote blijdschap onder de bijenvolken.

helianthus

Eénjarige zonnebloemen

Helianthus Annuus

Omdat ik elk najaar spijtig de grote zonnebloemplanten uit de grond trek en ze op de composthoop gooi, bedacht ik me hoe graag ik ze zie en dat het zo leuk zou zijn als ze het volgende jaar weer uit zichzelf opkomen. In plaats van weer zaaien, uitplanten en wachten totdat ze groot zijn. Op het wereldwijde web kwam ik te weten dat niet alle zonnebloemplanten éénjarig zijn. Er bestaan ook meerjarige zonnebloemen. Yes, dat lijkt me wat voor mij, dacht ik.

De verschillende soorten verdragen verschillende soorten grond. De éénjarigen willen iets lichtere grond terwijl de vaste zonnebloemen klei willen. Ook zijn er zonnebloemen die tegen zoute grond kunnen. Ik tuinier op kleigrond dus ik zou meerjarige zonnebloemen kunnen kweken. Zoute grond word wat moeilijker voor mij, zo landinwaarts.

Eenjarige zonnebloemen (alfabetisch)
Atilla; Amor; Avondzon (bruin tot bloedrood 200 cm (Evening Sun); Baver; BaverStarburst Aura; Black Magic (bijna zwarte bloemen, goede snijbloem, hoogte 150 cm); Bicentenary (hoogte 2m); Coconut Ice; Claret; Early Black Heart; Earthwalker meerstelig (hèhè, eindelijk ééntje die het vermeldt); Evening Sun (Avondzon); Florenza,(roodbruine bloem met een gele rand, hoogte 120 cm);  Gigantheus, (hoogte 250 cm met 1 grote bloem on top); Gourmand; Jason; Helios Flame; Italian White (bijna witte, crèmekleurige bloem, sterk vertakt, goede snijbloem, hoogte 150 cm); Lux; Magic Orange (hoogte 2m); Moulin Rouge; Oliver; Orange Sun Double (hoogte 2m); Oreshek; Prometheus; ProCut Peach; Prado Red; Rimisol; Ring of Fire (geel met een roodoranje hart, goed vertakkend, mooie snijbloem, hoogte 120 cm);  Ruby (robijnrode bloemen, goede snijbloem, hoogte 150 cm); Sunbeam (goudgeel, geel hart, hoogte 200 cm); Sunflower Vanilla Ice; Strawberry Blonde; Sunbright; Sunrich Lime; Velvet Queen; Golden Hedge.

red sun

Rode Zonnebloemen: Red Sun

evening sun

Rode zonnebloemen: Evening Sun

Zonnebloem

daar sta je, heel stevig en kordaat,
rechtop in de wind, altijd paraat.
Geen vrees voor de wereld om je heen,
bang voor niemand, ook al sta je alleen.
De zon schijnt fel op je neer,
keurig sta je stil, het doet geen zeer.
Je gouden kroon weerkaatst de stralen,
je bladeren zijn als een ketting van kralen.
menigeen zal jou roemen, ja,
je bent waarlijk de dame onder de bloemen.

zonnebloem paars

Vaste zonnebloemplanten

Helianthus sparsifolius

Een synoniem voor de vaste zonnebloemen is Helianthus sparsifolius en ze behoren eveneens tot de familie van de Asteraceae (compositae). De herkomst van de vaste zonnebloemplant is Noord-Amerika (o.a. Virginia en Florida). Het is een zeer hoge vaste plant met veel ruw behaarde bladeren. De bloemen zijn alleenstaand en ongeveer 20 cm doorsnee, warm geel van kleur met een donker hartje. De plant wordt zo’n 2 meter hoog, maar kan ook veel hoger worden. De bloeitijd van de vaste zonnebloem is september-oktober.
De mooiste bloemen krijgt deze plant als hij wordt geplant in kleigrond. Net als de eenjarige variant vragen vaste zonnebloemsoorten om veel zon. Op tijd aanbinden is wel een vereiste, zo kan de zonnereus beter tegen een (wind)stootje. Verder mag de plant niet te nat staan, vooral in de winter is veel vocht funest. In het najaar dek je de planten met wat blad. Af en toe bemesten bevordert verder de groei. Vermeerderen kun je het beste doen door in het najaar te scheuren. Kijk kijk!

Vaste zonnebloemen (alfabetisch)
Artrorubens Monarch; Double Whammy; Flying Saucers; Happy Days; Lemon Queen; First Light (Helianthus salicifolius is met wilgvormig blad); Low Down (Heliantus salicifolius is met wilgvormig blad en trosjes kleine bloemen); Helianthus Decapitalus ‘Sunshine Daydream’ (Op dahlia’s lijkende gevulde pomponbloemen; rijk bloeiend De gemiddelde hoogte is 175 cm. De bloemkleur is goudgeel. De bloeiperiode is augustus-oktober. Deze plant is zeer winterhard); Helianthus dalyi Maximillian (is een Noord-Amerikaanse zonnebloemsoort die bekend staat onder de algemene naam Maximilian-zonnebloem. Deze zonnebloem is genoemd naar Prins Maximiliaan van Wied-Neuwied , die hem tegenkwam tijdens zijn reizen in Noord-Amerika. Helianthus maximiliani komt oorspronkelijk uit de Great Plains in centraal Noord-Amerika en is genaturaliseerd in de oostelijke en westelijke delen van het continent); Helianthus decapetalus ‘Plenus’ (goudgeel, gevuld 150 cm); Helianthus atrorubens (bloeitijd augustus-oktober, goudgeel 175 cm);  Helianthus microcephalus (bloeitijd vanaf augustus, geel 200 cm);  Syngenta’s Sunfinity Sunflower (voor een langer snijzonnebloemen seizoen).

zomerbloeiers

De toepassing van vaste zonnebloemen

De vaste zonnebloem is een mooie maar erg hoge border plant. Erg mooi te combineren met bijvoorbeeld hoge herfstasters. In een boeket zal de zonnebloem het ook erg goed doen. Regelmatig oude bloemen eruit knippen bevordert de bloei. In de handel zijn ook kleinere soorten vaste-zonnebloemplanten die als kuipplant toegepast kunnen worden.

Cultivars

De term cultivar heeft twee betekenissen: één is degene die verwijst naar het zaaien van zaden om nieuwe planten te krijgen; de tweede is echter niet veel bekend, maar is net zo interessant. Focussen op het onderwerp dat voorhanden is. Het is een plant die kunstmatig is geselecteerd om een of meer van zijn kenmerken na voortplanting te behouden. Het is ook een cultivar wanneer twee zuivere soorten voor het eerst kruisen. Deze cultivars zijn ook geschikt om in grote potten te kweken. De hieronder genoemde zijn allemaal éénjarig.

  • Teddybeer geel (gevuldbloemig), 70cm, bloemen doorsnee 12 cm
  • Golden Bear, bloemen ongeveer 12 cm doorsnee met een fijnbladige pompon look
  • Baby Face, perfect in potten, een rijkbloeiende compacte zonnebloem van 60cm hoog met warmgele bloemblaadjes rond een donker hart.
  • Fuzzy Face 50 cm hoog , niet echt geschikt om te knippen en ook pompon look.
  • Dwarf Double, met pompon look en niet zo hoog.
bijzondere cultivar helianthus

Andere soorten zonnebloemen

  • Helianthus debilis is een soort zonnebloem die ook wel komkommerblad-zonnebloem wordt genoemd of strandzonnebloem. Deze zonnebloem komt van nature in Amerika voor langs de atlantische en de golfkust.
  • Helianthus argophyllus ‘Goud’ en ‘Zilver’. Vertakkend, 150 cm, goudgeel met zwart hart. Bijzonder is het zilvergroene blad.
  • Helianthus salicifolium, wilgeblad zonnebloem.
  • Helianthus mollis, een behaarde zonnebloem die ongeveer 2 meter hoog wordt. Staat mooi in een wildebloemen tuin. Het geeft een mooie snijbloem, ongeveer 10 cm in doorsnee.

Tot slot wil ik een tip geven om zonnebloemen lang in een vaas te houden. Absoluut schone vaas met water gevuld waarin een paar druppels chloor. Sinds ik dat doe staan ze langer dan een week in een vaas.

Fotocredits
Foto’s bij dit artikel zijn afkomstig van:
Premium Sunflowers e.K.
Am Sträßel 33
D – 67363 Lustadt

Wilde knoflook

Sireen Bisseling

Sireen Bisseling

Sireen Bisseling woont in Frankrijk. Elk jaar kiest zij haar agro-project. Vorig jaar was dat zelf gezaaide witte aronskelk. Dat was een succes. Voor haarzelf en voor vrienden en vriendinnen die van haar een plant kregen.

Voor vragen of opmerkingen over  kun je Sireen mailen: bisseling@wanadoo.fr

Lees ook haar eerdere artikelen op GroenVandaag over Wilde Knoflook en Primula auricula.

Nog meer over zonnebloemen

Zie ook deze artikelen op GroenVandaag: