Alkmaar – Na Beringen in België (2020) en Nantes in Frankrijk (2021) wint Alkmaar in Nederland de Green Cities Europe Award 2022 met zijn inspirerende programma “Greening & Biodiversity”. De gelukkig winnaar werd bekend gemaakt tijdens de Victoires du paysage op 8 december in Parijs.

Green Cities Award

Green Cities Europe Award 2022

De Nederlandse nominatie is dit jaar geen park, of woonwijk, maar meer een werkwijze. Alkmaar is een prachtig voorbeeld van hoe een gemeente zelf de ‘quick wins’ pakt in het vergroenen van de stad. “Geen ingewikkelde procedures, maar kleine eenvoudige stappen. Dit project heeft meerdere positieve effecten. Sociale aspecten door in bestaande wijken het groen te verbeteren met een groot positief effect op haar bewoners. Vele kleine groene ‘stapstenen’ in een stad verhogen de biodiversiteit veel meer dan op één plek veel groen. Een uitgebreid planten- en bomengebruik draagt daaraan bij. Dit is een plan dat de stad in zijn geheel zal vergroenen.”, zo staat in het juryrapport.

Miniparken

Alkmaar, omgeven door polders en doorkruist door grachten, is een charmante Nederlandse stad, beroemd om zijn kaasmarkt. Het is ook een dynamische stad, die koos voor een lokale pragmatische aanpak om onze huidige milieu-uitdagingen aan te pakken. Wetende dat groene oplossingen effectief zijn om de opwarming van de stad, overstromingsrisico’s en verlies van biodiversiteit tegen te gaan, ontwikkelt Alkmaar haar programma “Vergroening & Biodiversiteit”. In slechts enkele maanden tijd werden verschillende verwaarloosde afgesloten ruimtes omgevormd tot lokale groene oases.

50.000m2 groen

Alkmaar wil in zeven jaar tijd 50.000 m² groen aanleggen. Een kans die Stadswerk072, de organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer en onderhoud van Alkmaar, met beide handen heeft aangegrepen. De eerste stap was het inventariseren van alle verharde ruimtes die kunnen profiteren van een snelle transformatie: pleintjes, parkeerplaatsen en rotondes. Deze bestrate en levenloze plekken worden zo veel mogelijk ontdaan van de verharding om de bodem weer doorlatend te maken. Belangrijk is ook dat bij alle projecten de buurtbewoners actief bij de planning worden betrokken. Last but not least moet de plantenkeuze gericht zijn op biodiversiteit, met een grote verscheidenheid aan bomen, besdragende heesters, wilde bloemen, bloeiende bollen en vaste planten.

In twee jaar tijd is al 50% van de doelstelling bereikt met verschillende miniparken, stedelijke bloemenweiden, nieuw aangelegde oevers en biodiversiteitsvriendelijke rotondes. Deze gerichte en gemakkelijk uit te voeren ingrepen hebben een doorslaggevend effect gehad voor de stad en haar inwoners: niet alleen de levenskwaliteit en de plaatselijke biodiversiteit zijn verbeterd, maar ook de natuurlijke watercyclus is hersteld.

Vergroening & Biodiversiteit

Het project “Vergroening & Biodiversiteit” van Alkmaar bracht de Europese jury in vervoering omdat het laat zien hoe groene oplossingen gemakkelijk lokale oplossingen kunnen bieden voor onze huidige milieu-uitdagingen. Deze “Quick Win” aanpak transformeert de stad van grijs naar groen, gebaseerd op een lokale actie met vier pijlers: verharding beperken, bewoners betrekken, planten toepassen en biodiversiteit verwelkomen. De aanpak van Alkmaar kan door werkelijk elke Europese stad worden gevolgd om de leefomgeving te vergroenen zonder excuses, beperkende regels of vertragingen.

“Groene gebieden zijn geen kostenpost maar winst. Ze zorgen voor meer biodiversiteit, verminderen hittestress, verminderen het effect van klimaatverandering en brengen betere prijzen voor onroerend goed, maar vooral zorgt het voor meer sociale cohesie, een betere gezondheid en een hoger welzijn.”

de groene motor

Groenere steden

Elk jaar zet de Green Cities Europe Award aansprekende stedelijke vergroeningsprojecten in heel Europa in de schijnwerpers. Doel is het belonen van inspirerende projecten die uitstekend gebruik van planten en groene oplossingen om de klimaatverandering tegen te gaan, het verlies aan biodiversiteit te bestrijden en de sociale cohesie en het plaatselijke stadsleven te verbeteren. 13 landen namen deel aan de wedstrijd en elk land presenteerde zijn nationale kampioen.