Serie Zeewier: Zeewier in de geschiedenis (3)

Vetzuren

Ook voor de ontwikkeling van hersenen en zenuwstelsel was zeewier essentieel. De daarvoor benodigde vetzuren waren eigenlijk alleen voorhanden aan de kust waar vrij toegang was tot vis en schelpdieren, die op hun beurt de vetzuren verkregen uit (macro)algen.

12.000 voor Chr.

De eerste bewijzen van zeewiergebruik dateren uit 12.000 voor Chr. Er zijn resten van wier gevonden bij een uitgraving in Monte Verde (Chili). Het is onzeker of het zeewier gebruikt werd als voeding, geneesmiddel of brandstof. Maar dat de kustbewoners het gebruikten staat vast.

De eerste bronnen die het gebruik van wier als medicijn vermelden zijn afkomstig uit China. Keizer Shen Nung gebruikte 5.000 jaar geleden de therapeutische eigenschappen ervan. Zeewieren werden voorgeschreven bij constipatie, endocriene ziekten (hormoonstelsel), cysten en bronchitis. En natuurlijk bij krop (struma) waarbij het jodiumrijke wier een genezende rol kan spelen. Het werd ook ingezet bij wondgenezing en bij het winnen van zout.

LEESTIP: Lees ook dit artikel op GroenVandaag: Serie Zeewier: Zeewier eten (4)

Geneeskrachtig

In de westerse wereld werd de geneeskrachtige werking van zeewier voor het eerst omschreven in 1200 in Salerno (Italië). Het betrof wier als medicijn bij krop. Pas in het midden van de 18e eeuw wordt in Engeland officieel melding gemaakt van het gebruik van zeewier bij schildklieraandoeningen.

Ongetwijfeld werd ook in Europa en Noord-Amerika in de kuststreken veelvuldig gebruik gemaakt van zeewieren. De ontwikkeling is echter altijd ver achter gebleven bij die in de andere werelddelen, waar wier gewaardeerd werd om de vele positieve eigenschappen. Zeewier werd bijvoorbeeld aangeboden aan goden in religieuze rituelen en in Japan kon je zelfs belasting betalen met zeewier.
Terwijl de natuurvolkeren zeewieren als medicijn bleven gebruiken, begonnen Europeanen zich meer te richten op de wetenschappelijke ontwikkelingen rondom gezondheid. Pas recent is het tij gekeerd en wordt er ook hier gekeken naar de zee als mogelijke bron van gezondheid.

Over de auteur

Marieke Brown is voorzitter van Stichting Zeewierwijzer. De stichting heeft als doelstelling de bewustwording van de voordelen van zeewieren als bron van voeding, verzorging en gezondheid te bevorderen. Stichting Zeewierwijzer doet dit via de website, social media en lezingen. Meer informatie vindt u op de website: www.zeewierwijzer.nl

Zeewier bevat een hoog gehalte aan jodium. Een te hoge inname hiervan kan schadelijk zijn voor zwangere vrouwen, kinderen, personen die gevoelig zijn voor jodium, patiënten met schildklieraandoening, ernstig hoge bloeddruk, nier ziekte of hartfalen. Neem in deze gevallen contact met een (voedings)deskundige voor u grote hoeveelheden zeewier gaat gebruiken. Voor meer informatie, incl. een indicatie van het jodiumgehalte per wier, raadpleeg www.zeewierwijzer.nl