Zwerfafvalraper – Dirk Groot uit Purmerend is de nieuwe nummer 1 in de Trouw Duurzame 100. Daarmee is Groot, alias de Zwerfinator, de winnaar van de ‘top van onderop’. Dit is de lijst van de belangrijkste burgerinitiatieven in Nederland. Dat is donderdagavond 10 oktober bekendgemaakt tijdens het festival ter gelegenheid van de elfde editie van de Duurzame 100 in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Twaalf juryleden kozen Groot uit een lijst met circa 300 burgerinitiatieven.
Zwerfafvalraper
Duurzaamheid en natuur
Het is de eerste keer dat Trouw een ‘top van onderop’ publiceert. In plaats van een lijst van professionals die aan de knoppen zitten en invloed uitoefenen op het gebied van duurzaamheid en natuur. De volledige lijst is te vinden op www.trouw.nl/duurzame100. Trouw publiceerde vrijdag 11 oktober een speciale bijlage over de Duurzame 100.
Zwerfafvalraper
Dirk Groot
Groot maakte indruk op de jury met zijn haast wetenschappelijke analyses van de rotzooi die op straat ligt. Sinds 2014 legt Groot alles wat hij vindt vast in een app. Hij maakt rapporten en landkaarten van de stromen afval zoals blikjes, flesjes, frietbakjes en bestookt daar bedrijven en overheden mee.
Zwerfinator
De inspanningen van de Zwerfinator hebben invloed op beleid, zo constateert de onafhankelijke jury. Inmiddels is mede door de inspanningen van Groot duidelijk dat het invoeren van statiegeld op kleine plastic flesjes en blikjes onontkoombaar is. Fastfoodketen McDonalds probeert nu met advies van Groot de vervuiling door hun producten die via McDrives verkocht worden, terug te dringen.
Klimaatspijbelaars
Op nummer 2 in de nieuwe lijst van burgerinitiatieven staan de klimaatspijbelaars. De jury is geïmponeerd door de beweging die een groepje scholieren uit Den Haag in korte tijd op gang heeft weten te brengen. Niet alleen mensen die praktisch aan de slag gaan zijn belangrijk voor verduurzaming van Nederland, constateert de jury. De jonge actievoerders wijzen de zittende macht er ook op dat het om hun toekomst gaat en maken zo meer mensen bewust van het probleem.
Wormenhotel
De derde plek is voor Wormenhotel. Een makkelijk kopieerbaar recept om ook in een stedelijke omgeving zonder biobakken afval om te zetten in vruchtbare compost. Daarnaast scoorden een aantal voedselinitiatieven hoog, zoals het idee voor Voedselbossen en de Herenboeren.
Dat zijn oplossingen die elders ook toepasbaar zijn, stelt de jury. Een Voedselbos kan met relatief weinig grond en onderhoud veel verschillende gewassen bergen. De Herenboeren telen voedsel waarbij consumenten eigenaar zijn van de boerderij en invloed hebben op wat er geproduceerd wordt.
Duurzaamheid van onderop
In de eerste Duurzame 100 van onderop zijn verder veel groene initiatieven te vinden. Van klein en creatief, zoals het redden van struiken van bouwplaatsen, tot groot en indrukwekkend. Zoals bijvoorbeeld Mooi Binnenveld, een natuur-herstelproject in Wageningen.
Ook opvallend zijn de hoge noteringen voor circulaire projecten zoals de modebibliotheek Lena en Recycle Sint, dat op allerlei plekken gebruikt speelgoed laat rondgaan.
LEESTIP: Lees ook dit artikel op GroenVandaag: Waarom een waadpak onmisbaar is voor de enthousiaste visser
Burgerinitiatieven
In de vorige tien edities van de Duurzame 100 stonden vooral de professionals centraal. De mensen die in bedrijven, overheden, ngo’s of universiteiten invloed uitoefenen op het gebied van duurzaamheid en natuur. Nu zet Trouw de schijnwerpers op de krioelende beweging van onderop. Al die mensen die zelf, in hun vrije tijd, aan de slag gaan met een energiecoöperatie, natuur in de buurt of het redden van voedsel en spullen.
Bijschrift introfoto: Zwerfafvalraper Dirk Groot, winnaar 2019 van Trouw Duurzame Top 100 Credits: Trouw / Patrick Post.
Meer info
Lees ook op GroenVandaag over deze burgeractiviteit:
Vrijwilligers verheugen zich op Natuurwerkdag