LISSE – De Zwarte Tulp. Van 3 oktober 2020 tot 31 januari 2021 is in het prentenkabinet van het gelijknamige museum de tentoonstelling te zien, Het verhaal van de De Zwarte Tulp. Hoe de mythe werkelijkheid werd.
De Zwarte Tulp
Net als kleding en interieur zijn ook bloemen onderhevig aan mode. In de 19e eeuw hielden mensen veel van donkere kleuren in hun interieur, voor hun kleding en ook in hun tuinen. En dus probeerden kwekers bloemen met zwarte tekening te telen of met zo zwart mogelijke bloemen. Ook bloembollenveredelaars probeerden de meest donkere bolgewassen te kweken waaronder ranonkels, kievitsbloemen, hyacinten en … tulpen.
Alexandre Dumas
Geïnspireerd door de voorliefde voor zwarte bloemen van zijn tijdgenoten schreef de Franse schrijver Alexandre Dumas in 1850 zijn roman La Tulipe Noire. Hij maakte er een historische roman van en situeerde het verhaal van de zoektocht naar een tulp dienzwart is in Nederland in de zeventiende eeuw, met veel ruzies en een gelukkig eind. De roman werd een groot succes, werd in allerlei talen vertaald, verfilmd, tot stripverhaal verwerkt en vele malen herdrukt.
Foto-credits, wikimedia commons
Alexandre Dumas (1802-1870) is Frankrijks populairste en meest verfilmde auteur. Naast De drie musketiers (1844) is De Graaf van Monte-Cristo (1845) zijn bekendste roman. De historische roman De zwarte Tulp (1850) gaat over een dramatische periode in de Nederlandse geschiedenis, waarin gelukzoekers tot alles bereid zijn om een symbolische tulp te kweken en zo het land er weer boven op te krijgen. Dumas verwerkte twee 17e-eeuwse Hollandse hoogtepunten in het verhaal; namelijk de Tulpenmanie (of Tulpengekte) dat zich tussen 1634 en 1637 afspeelde en het Rampjaar 1672. (Bron, wikipedia)
La Tulipe Noire
Het verhaal van La Tulipe Noire werd alom voor waar aangenomen. Maar: tulpen die zwart waren bestonden er niet in de zeventiende eeuw, laat staan dat men in staat was dergelijke tulpen te kweken.
Pas in 1891 bracht de Haarlemse kweker E.H. Krelage de eerste ‘zwarte’ tulp op de markt: La Tulipe Noire, genoemd naar de roman van Alexandre Dumas. De tulp was eigenlijk niet zwart maar dieppaars.
Queen of the Night en Black Parrot
Sinds La Tulipe Noire zijn kwekers nog steeds op zoek naar een tulp die zwart is. Er zijn er inmiddels een paar op de markt. Queen of the Night en Black Parrot zijn het meest populair.
Tentoonstelling
De tentoonstelling in het Prentenkabinet van Museum de Zwarte Tulp laat negentiende-eeuwse prenten uit de Collectie Nieuwenhuis zien van bijna zwarte bloemen en afbeeldingen van bijna zwarte tulpen uit de collectie van het museum.
Bij de afbeelding hierboven: Zes papegaaitulpen met links in het midden de Black Parrot. Een gouache door Jac. Groot, ca. 1940, een ontwerp voor reclame van de firma A.J. Engelen in Hillegom. Geschenk van de familie Groot, 2020.
